Estoński CIT — Co to?
System ten pozwala firmom płacić podatek dochodowy tylko wtedy, gdy zyski są wypłacane wspólnikom. Został zaprojektowany, aby zachęcić do inwestowania i przyciągać biznes zagraniczny. Jest to odpowiedź na potrzebę stymulowania inwestycji wewnętrznych i przyciągania kapitału zagranicznego, dając firmom przestrzeń do reinwestowania zysków i rozwoju.
Popularność Estońskiego CIT w Polsce
Od momentu wprowadzenia estońskiego CIT, liczba przedsiębiorstw korzystających z tej formy opodatkowania systematycznie rośnie. Na koniec 2021 roku z estońskiego CIT korzystało 517 podmiotów, a rok później – 9 tys. Według danych Ministerstwa Finansów, na koniec 2023 roku liczba ta wzrosła do około 12,7 tys. firm. Choć tempo wzrostu nieco wyhamowało, zainteresowanie tym modelem opodatkowania utrzymuje się na stabilnym poziomie.
Zmiany w estońskim CIT — Warunki, które zniechęcają działalności gospodarcze
Głównymi przeszkodami są niejasności prawne i zawiłości procedur przekształceń, które odstraszają potencjalnych zainteresowanych. Mimo to rośnie zaangażowanie w ten sposób opodatkowania, co widoczne jest w dynamicznym wzroście liczby firm korzystających z tego rozwiązania w ciągu ostatnich dwóch lat.
Czy warto skorzystać z estońskiego CIT?
Firmy, które zaadaptowały estoński CIT, wykazują zwiększone nakłady na inwestycje, zwłaszcza w środki trwałe, oraz angażują się w tworzenie nowych miejsc pracy, co wskazuje na pozytywny wpływ tego systemu na gospodarkę. W 2022 roku, na przykład, znacząca liczba podatników zwiększyła swoje wydatki na wynagrodzenia i inwestycje w aktywa trwałe, co świadczy o zdrowym wzroście i rozwoju.
Korzyści z Estońskiego CIT
Główne zalety estońskiego CIT to:
- Odroczenie podatku: Podatek dochodowy płacony jest dopiero w momencie wypłaty zysku, co pozwala na efektywne zarządzanie płynnością finansową.
- Niższe efektywne opodatkowanie: Dla małych podatników efektywna stawka podatkowa (CIT + PIT) wynosi 20%, a dla pozostałych – 25%, co jest korzystniejsze w porównaniu do klasycznego CIT.
- Prostsze rozliczenia: Brak obowiązku prowadzenia ewidencji podatkowej oraz uproszczona księgowość oparta na przepisach rachunkowości.
Warunki korzystania z Estońskiego CIT
Aby skorzystać z estońskiego CIT, przedsiębiorstwo musi spełniać określone warunki:
- Forma prawna: Spółka z o.o., spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna, spółka komandytowa lub komandytowo-akcyjna.
- Wspólnicy: Wyłącznie osoby fizyczne.
- Zatrudnienie: Co najmniej 3 osoby fizyczne na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
- Brak udziałów w innych podmiotach: Spółka nie może posiadać udziałów ani akcji w innych spółkach.
- Złożenie zawiadomienia: Złożenie formularza ZAW-RD do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego.
CIT estoński — Podatek korzyści, a zysku niekoniecznie
Jednak, pomimo zachęcających trendów, eksperci podkreślają, że proporcja firm wykorzystujących estoński CIT w porównaniu do całkowitej liczby kwalifikujących się podmiotów pozostaje stosunkowo niska. Krytycy argumentują, że sukces nie jest tak „spektakularny”, jak przedstawia to Ministerstwo Finansów, podkreślając potrzebę dalszych reform i uproszczeń w celu zwiększenia atrakcyjności i dostępności systemu.
Co musi się stać, by zwiększyć zainteresowanie i stosowanie estońskiego CIT?
W obliczu tych wyzwań kluczowe będzie kontynuowanie działań na rzecz klarowności prawnej i proceduralnej, co może przyczynić się do dalszego wzrostu liczby firm korzystających z estońskiego CIT w Polsce. To może nie tylko zwiększyć zaufanie wśród obecnych i potencjalnych inwestorów, ale także przyczynić się do długoterminowego wzrostu i stabilności gospodarczej kraju.
Aktualności na 2025 rok
Brak zmian legislacyjnych
Na początku 2025 roku nie wprowadzono żadnych zmian w przepisach dotyczących estońskiego CIT. Pomimo wcześniejszych zapowiedzi dotyczących m.in. rozszerzenia definicji ukrytych zysków czy likwidacji 10% stawki dla małych podatników, żadne z tych zmian nie weszły w życie.
Zmiany w limitach VAT
Zmiana kursu euro na dzień 1 października 2024 r. (4,2846 PLN) wpłynęła na obniżenie limitu wartości sprzedaży uprawniającego do kwartalnych rozliczeń VAT z 18 436 000 PLN do 17 138 000 PLN w 2025 r. Podatnicy stosujący estoński CIT powinni zweryfikować, czy nadal spełniają warunki do kwartalnych rozliczeń VAT.
Wzmożone kontrole podatkowe
W związku z luką podatkową w CIT, która według NIK wynosi nawet do 30 miliardów złotych rocznie, podatnicy mogą spodziewać się wzmożonych kontroli podatkowych. Dotyczy to również podatników opodatkowanych estońskim CIT, którzy powinni upewnić się, że spełniają wszystkie warunki uprawniające do korzystania z tej formy opodatkowania.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę przejść na estoński CIT w trakcie roku podatkowego?
Tak, możliwe jest przejście na estoński CIT w trakcie roku podatkowego. Wymaga to jednak zamknięcia ksiąg rachunkowych, sporządzenia sprawozdania finansowego oraz złożenia zawiadomienia ZAW-RD do końca pierwszego miesiąca, w którym planujesz korzystać z estońskiego CIT.
Czy estoński CIT jest korzystny dla wszystkich firm?
Estoński CIT jest szczególnie korzystny dla firm, które reinwestują zyski i nie wypłacają ich w formie dywidendy. Dla firm regularnie wypłacających zyski wspólnikom korzyści mogą być mniejsze.
Czy mogę korzystać z ulg podatkowych przy estońskim CIT?
Tak, ale tylko niektóre ulgi są dostępne. Na przykład ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R) czy ulga IP Box nie są dostępne dla firm na estońskim CIT. Jednak w dalszym ciągu można korzystać z ulg inwestycyjnych – reinwestowanie zysków w rozwój firmy to sedno estońskiego modelu.
Co to są „ukryte zyski” i dlaczego są ważne przy estońskim CIT?
Ukryte zyski to świadczenia na rzecz wspólników (lub osób z nimi powiązanych), które mają charakter podobny do wypłaty zysku, ale formalnie nią nie są – np. wynajem prywatnego auta wspólnika przez spółkę po zawyżonej stawce. Takie świadczenia są opodatkowane według stawek estońskiego CIT. Od 2023 roku katalog ukrytych zysków został rozszerzony, dlatego szczególna ostrożność przy konstruowaniu umów cywilnoprawnych z udziałowcami jest wskazana również w 2025 roku.
Czy muszę zatrudniać pracowników, by korzystać z estońskiego CIT?
Tak. Jednym z warunków jest zatrudnienie minimum trzech osób fizycznych niebędących udziałowcami, na podstawie umowy o pracę (choć w niektórych przypadkach dopuszczalne są też umowy cywilnoprawne). Od tego zależy możliwość skorzystania z ryczałtu w danym roku podatkowym.
Jak długo mogę korzystać z estońskiego CIT?
Można korzystać z estońskiego CIT przez minimum 4 lata, z możliwością automatycznego przedłużenia na kolejne 4-letnie okresy – o ile nadal spełnione są warunki ustawowe. Niewypełnienie warunków skutkuje obowiązkiem rozliczenia zaległych zobowiązań podatkowych.
Czy wypłata dywidendy zawsze powoduje obowiązek zapłaty podatku?
Tak, wypłata dywidendy (lub równoważnych świadczeń, np. ukrytych zysków) powoduje obowiązek zapłaty ryczałtu. W przypadku małych podatników efektywna stawka to 20%, dla pozostałych 25%. Trzeba pamiętać, że podatek od wypłat jest płacony „z góry” i niezależnie od późniejszego wykorzystania środków przez wspólnika.
Spółka, dochód, opodatkowanie, PIT — Estoński CIT w 2025 —Podsumowanie
Dane rządowe mówią jedno, jednak sytuacja wygląda, jak wygląda. Niektórzy chcieliby przejść na estoński CIT od 2025 roku jednak niejasność procedur, praw i obowiązków w spółce, rozliczania dochodów spółek jest dla niektórych przedsiębiorców barierą nie do przeskoczenia.
Planujesz przejście na estoński CIT, ale obawiasz się nierównej walki z urzędem skarbowym? Dotychczasowa forma opodatkowania Cię męczy, a ustawa o CIT wydaje się rozwiązaniem idealnym?
Kliknij w link i skontaktuj się z ekspertami biura rachunkowego WG TAX, gdzie wspólnie porozmawiamy o możliwościach dla Twojego biznesu.
