Czym jest podatek minimalny?
Podatek minimalny to dodatkowe zobowiązanie podatkowe nakładane na przedsiębiorstwa, które wykazują niską rentowność lub straty podatkowe, mimo osiągania znacznych przychodów. Jego celem jest zapewnienie, że wszystkie firmy, niezależnie od wykazywanego dochodu, przyczyniają się do finansowania budżetu państwa.
Podatek minimalny od 2025 roku – Kogo dotyczy?
Podatek minimalny obowiązuje:
- Spółki będące podatnikami CIT, które mają siedzibę lub zarząd w Polsce (np. spółki z o.o., spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne oraz niektóre spółki jawne).
- Podatkowe grupy kapitałowe.
Podatek minimalny dotyczy firm, które w co najmniej dwóch z czterech ostatnich lat podatkowych wykazywały straty lub niską rentowność (udział dochodu w przychodach poniżej 2%).
Kogo nie dotyczy minimalny podatek dochodowy CIT?
Z podatku minimalnego zwolnione są:
- Przedsiębiorstwa finansowe oraz te korzystające z opodatkowania w stylu estońskim.
- Nowo powstałe firmy (w roku rozpoczęcia działalności oraz przez kolejne dwa lata podatkowe).
- Małe przedsiębiorstwa, których roczny przychód ze sprzedaży nie przekracza 2 000 000 euro.
- Firmy działające w określonych sektorach, takich jak opieka zdrowotna i usługi komunalne.
Podstawa opodatkowania decyduje o wysokości podatku minimalnego
Wysokość podatku minimalnego zależy od wyliczonej podstawy opodatkowania, która obejmuje nie tylko określony procent przychodów, ale również koszty ponoszone przez firmę, zwłaszcza w relacjach z podmiotami powiązanymi. W 2025 roku podstawę tę stanowi suma:
- 1,5% przychodów ze źródeł innych niż zyski kapitałowe,
- nadwyżka kosztów finansowania dłużnego poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych,
- koszty usług niematerialnych, takich jak doradztwo, licencje, reklama – przekraczające 3 mln zł rocznie.
Podatek minimalny wynosi 10% tej podstawy.
Jak obliczyć podatek minimalny?
Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania, na którą składają się:
- 1,5% przychodów ze źródeł innych niż zyski kapitałowe.
- Nadwyżka kosztów finansowania dłużnego poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych.
- Koszty wybranych usług i należności, takich jak usługi doradcze, opłaty licencyjne czy koszty reklamy, przekraczające 3 mln zł.
Podatek minimalny należy wykazać w rocznym zeznaniu CIT i opłacić w terminie płatności podatku dochodowego.
Zwolnienia – kto nie zapłaci podatku minimalnego w 2025 roku?
Zwolnienia z podatku minimalnego obejmują:
- Małych podatników, których przychody ze sprzedaży nie przekraczają równowartości 2 000 000 euro rocznie, przeliczanych według średniego kursu NBP z pierwszego dnia roboczego października roku poprzedniego.
- Spółki estońskie (ryczałt od dochodów spółek) – pod warunkiem, że są własnością wyłącznie osób fizycznych i spełniają wymogi ustawy CIT.
- Nowo powstałe firmy – w roku rozpoczęcia działalności oraz przez dwa kolejne lata podatkowe.
- Podatkowe grupy kapitałowe, które nie spełniają kryterium rentowności, ale jednocześnie nie wykazują strat podatkowych.
Czy małe firmy zapłacą podatek minimalny?
W większości przypadków nie. Małe przedsiębiorstwa, które nie przekraczają progu przychodów w wysokości 2 mln euro rocznie, są ustawowo zwolnione z obowiązku zapłaty podatku minimalnego. Daje to istotne odciążenie najmniejszym podmiotom na rynku.
Podatek od spółek – ile wynosi w 2025 roku?
Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania, obliczanej jako suma wybranych przychodów i kosztów nadmiernych. Jest to forma zabezpieczenia budżetowego w przypadku firm, które formalnie nie wykazują dochodu do opodatkowania, lecz generują znaczne przychody lub korzystają z agresywnej optymalizacji podatkowej.
Czy można odliczyć podatek minimalny od CIT?
Tak, ale warunkowo. Zapłacony podatek minimalny może być zaliczony na poczet podatku CIT w kolejnych trzech latach podatkowych – pod warunkiem, że firma w tych latach osiąga dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych. To pozwala na optymalizację i uelastycznienie zobowiązań podatkowych.
Rentowność – kto jest naprawdę zagrożony podatkiem?
Firmy o wysokiej rentowności nie muszą obawiać się podatku minimalnego, pod warunkiem, że w jednym z ostatnich trzech lat podatkowych przekroczyły próg rentowności ustalony w ustawie. Od 2025 roku próg ten został podwyższony z 1% do 2%, co oznacza, że firmy muszą osiągać nieco lepsze wyniki finansowe, by uniknąć obowiązku podatkowego.
Globalny podatek minimalny (Pillar II)
Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce obowiązuje również globalny podatek minimalny, będący implementacją dyrektywy Rady (UE) 2022/2523. Dotyczy on międzynarodowych oraz krajowych grup kapitałowych, których skonsolidowane roczne przychody wynoszą co najmniej 750 mln euro. Celem jest zapewnienie, że efektywna stawka opodatkowania w każdej jurysdykcji wynosi co najmniej 15%.
W ramach globalnego podatku minimalnego wprowadzono trzy mechanizmy:
- Krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT) – nakładany na dochód krajowych nisko opodatkowanych jednostek składowych.
- Globalny podatek wyrównawczy (IIR) – obowiązek zapłaty podatku przez jednostkę dominującą grupy od dochodu nisko opodatkowanych jednostek składowych grupy.
- Podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR) – stosowany, gdy jednostka dominująca działa w jurysdykcji, w której nie obowiązuje globalny podatek wyrównawczy.
Wpływ na ulgi podatkowe
Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego może wpłynąć na atrakcyjność ulg podatkowych, takich jak ulga B+R czy IP Box. Firmy, które dzięki tym mechanizmom obniżają efektywną stawkę podatkową poniżej 15%, mogą zostać objęte podatkiem wyrównawczym, co w praktyce niweluje uzyskane korzyści.
Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany w systemie wsparcia dla innowacji, aby ulga B+R nadal spełniała swoją funkcję.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania o podatek minimalny 2025
1. Czy każda firma musi płacić podatek minimalny?
Nie. Podatek minimalny dotyczy tylko wybranych podatników CIT, którzy w ostatnich latach wykazywali stratę lub niską rentowność (poniżej 2%). Firmy rentowne oraz te, które spełniają kryteria zwolnienia, nie muszą go płacić.
2. Jakie firmy są zwolnione z podatku minimalnego?
Zwolnione są m.in.:
- Małe przedsiębiorstwa (przychód do 2 mln euro rocznie),
- Nowo powstałe firmy (przez pierwsze 3 lata działalności),
- Spółki estońskie,
- Spółki z sektora finansowego,
- Spółki, które osiągnęły odpowiednią rentowność w jednym z trzech ostatnich lat.
3. Czy podatek minimalny zastępuje podatek CIT?
Nie. To dodatkowy podatek, który płaci się tylko wtedy, gdy standardowy CIT nie został naliczony z uwagi na brak dochodu lub niską rentowność. Jeśli CIT przekracza wartość podatku minimalnego – ten nie obowiązuje.
4. Jakie koszty wpływają na wysokość podatku minimalnego?
Do podstawy opodatkowania wlicza się m.in.:
- 1,5% przychodów firmy (z wyłączeniem zysków kapitałowych),
- Nadmierne koszty finansowania dłużnego od podmiotów powiązanych,
- Koszty usług niematerialnych (np. doradztwo, licencje, reklama) – jeśli przekraczają 3 mln zł.
5. Czy mogę odliczyć zapłacony podatek minimalny?
Tak. Podatek minimalny zapłacony w danym roku można odliczyć od należnego CIT w ciągu kolejnych 3 lat podatkowych, jeśli firma osiągnie dochód do opodatkowania.
6. Co się stanie, jeśli firma osiągnie zysk w jednym roku, ale w dwóch kolejnych będzie stratna?
W takiej sytuacji, jeśli w jednym z trzech lat firma przekroczyła próg rentowności 2%, może zostać zwolniona z podatku minimalnego. Analiza trzech lat podatkowych daje większą elastyczność w ocenie sytuacji przedsiębiorstwa.
7. Jakie konsekwencje ma wejście w życie globalnego podatku minimalnego (Pillar II)?
Globalny podatek minimalny dotyczy dużych grup kapitałowych (o przychodach powyżej 750 mln euro). Oznacza to obowiązek zapłaty podatku wyrównawczego, jeśli efektywna stawka opodatkowania w danym kraju jest niższa niż 15%. Może to ograniczyć skuteczność niektórych ulg podatkowych (np. IP Box, B+R).
Podatek minimalny – Podsumowanie
W obliczu nadchodzących zmian, eksperci podatkowi i doradcy finansowi zalecają firmom przeprowadzenie wnikliwych przeglądów ich obecnych struktur i strategii, uwzględniając nowe przepisy. Planowanie i proaktywne zarządzanie zmianami podatkowymi mogą być kluczem do minimalizacji potencjalnych negatywnych skutków i maksymalizacji możliwości, które mogą wyniknąć z nowego systemu podatkowego.
Ustawy o CIT, podatek CIT, dochód, źródła przychodów, udział dochodów w przychodach, koszty finansowania dłużnego, obliczenia… Obawiasz się, że temat niebawem Cię przerośnie?
Pamiętaj, że jako przedsiębiorca powinieneś planować i zarządzać zmianami podatkowymi, ponieważ to gra warta świeczki. A o wiele łatwiej planować pod okiem ekspertów np. z biura rachunkowego WG TAX.
Kliknij w link i sprawdź, co możemy Ci zaoferować: Profesjonalna księgowość
