Najważniejsze wnioski
- PCC obejmuje zawarcie umowy spółki oraz jej zmiany zwiększające majątek; w spółce z o.o. opodatkowany jest kapitał zakładowy stawką 0,5%.
- Podatnikiem jest spółka (dla spółek kapitałowych), a obowiązek podatkowy powstaje w dniu dokonania czynności – rejestracja w KRS nie ma tu znaczenia.
- Podstawą opodatkowania jest kapitał zakładowy przy założeniu spółki lub wartość podwyższenia przy zmianie, a dodatkowo: sprzedaż udziałów w sp. z o.o. to 1%, pożyczki 0,5% (z wyjątkiem pożyczek od wspólników).
- Deklarację PCC-3 składa się elektronicznie w terminie 14 dni od zawarcia umowy/uchwały i w tym terminie należy zapłacić podatek, bo inaczej grożą sankcje.
- Ze zwolnień z PCC korzystają m.in. łączenia i przekształcenia spółek kapitałowych oraz aport przedsiębiorstwa/ZCP lub większościowych udziałów/akcji do spółki kapitałowej.
Czym jest podatek PCC i dlaczego obejmuje umowy spółek?
Podatek PCC to danina publiczna, która obejmuje wyłącznie określone w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne. Wśród nich znajdują się m.in.:
- zawarcia umowy spółki (zarówno spółki osobowej, jak i spółki kapitałowej),
- zmiana umowy spółki, jeśli prowadzi do zwiększenia majątku spółki,
- umowy sprzedaży,
- umowa pożyczki,
- umowy zamiany rzeczy lub praw majątkowych.
W przypadku umów spółek przedmiotem opodatkowania jest kapitał zakładowy spółki kapitałowej lub majątek spółki osobowej, zależnie od formy prawnej. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności – czyli podpisania aktu notarialnego lub zawarcia umowy w innej wymaganej formie.
Chcesz uniknąć problemów w kwestiach podatkowych? Postaw na pełną księgowość dla spółek z o.o. w WG Tax.
Kiedy spółka musi zapłacić podatek PCC?
Zgodnie z ustawą, obowiązek podatkowy dotyczy m.in. następujących sytuacji:
- Umowa spółki z o.o. – w momencie zawiązania spółki wspólnicy zobowiązani są do zapłaty podatku od wartości kapitału zakładowego spółki.
- Zmiana umowy spółki – gdy dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.
- Umowa pożyczki – w przypadku, gdy spółka zaciąga finansowanie od podmiotów zewnętrznych. Wyjątek stanowią pożyczki udzielane spółce przez jej wspólników – wówczas transakcja nie podlega opodatkowaniu PCC.
- Umowy sprzedaży – jeśli spółka nabywa rzeczy lub prawa majątkowe w drodze umowy sprzedaży, wówczas powstaje obowiązek podatkowy z tego tytułu.
Opodatkowanie PCC umowy spółki a rodzaj spółki – kto i kiedy płaci?
Różnice w opodatkowaniu występują w zależności od rodzaju spółki.
Tabela – Podatek PCC od umów spółek
| Rodzaj spółki | Przedmiot opodatkowania | Obowiązek podatkowy | Stawka podatku |
| Spółka z o.o. (spółka kapitałowa) | Kapitał zakładowy spółki kapitałowej | Na spółce | 0,5% |
| Spółka akcyjna | Kapitał zakładowy spółki kapitałowej | Na spółce | 0,5% |
| Spółka jawna (spółka osobowa) | Majątek spółki osobowej (wkłady wspólników) | Na spółce (przed rejestracją solidarnie wspólnicy) | 0,5% |
| Spółka komandytowa | Majątek spółki osobowej | Na spółce | 0,5% |
| Spółka cywilna | Wkłady wspólników | Na wspólnikach | 0,5% |
Obowiązek podatkowy a moment dokonania czynności
Obowiązek podatkowy powstaje w chwili dokonania czynności, czyli w dniu podpisania umowy. Co ważne, nie ma znaczenia, że spółka nie została jeszcze zarejestrowana w KRS i formalnie nie stanowi osobnego bytu prawnego.
W przypadku spółek osobowych – np. spółki jawnej czy spółki komandytowej – w okresie od zawarcia umowy do momentu rejestracji w KRS, odpowiedzialność za zapłatę podatku ponoszą solidarnie wspólnicy.
W przypadku spółki kapitałowej opodatkowaniu PCC podlega umowa już w momencie podpisania aktu notarialnego, niezależnie od późniejszej rejestracji.
Stawka podatku PCC i podstawa opodatkowania
Wysokość podatku PCC jest stała i wynosi:
- 0,5% – od kapitału zakładowego spółki kapitałowej lub wkładów w spółce osobowej,
- 1% – od wartości udziałów w przypadku sprzedaży udziałów w spółce z o.o.,
- 0,5% – od wartości udzielonej pożyczki.
Podstawa opodatkowania zależy od rodzaju czynności:
- w przypadku umowy spółki z o.o. – kapitał zakładowy spółki,
- w przypadku zmiany umowy spółki – wartość podwyższenia kapitału zakładowego,
- w przypadku umowy pożyczki – kwota udzielonego finansowania,
- w przypadku umowy sprzedaży – wartość rynkowa przedmiotu sprzedaży.
Zwolnienia z podatku PCC
Nie wszystkie czynności związane z umową spółki podlegają opodatkowaniu PCC. Zgodnie z ustawą, zwolnione są m.in.:
- łączenie spółek kapitałowych,
- przekształcenie jednej spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową,
- wniesienie do spółki kapitałowej przedsiębiorstwa innej spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części,
- wniesienie do spółki kapitałowej udziałów/akcji innej spółki kapitałowej dających większość głosów.
Dzięki tym wyłączeniom przedsiębiorcy mogą przeprowadzać restrukturyzacje bez dodatkowych obciążeń podatkowych.
Praktyczny przykład – podwyższenie kapitału zakładowego spółki
Załóżmy, że wspólnicy spółki z o.o. podjęli uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki z 5 000 zł do 50 000 zł.
- Podstawa opodatkowania: 45 000 zł (różnica pomiędzy dotychczasowym a nowym kapitałem).
- Stawka podatku: 0,5%.
- Kwota do zapłaty: 225 zł
Obowiązek podatkowy powstaje w momencie podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału, a spółka ma 14 dni na złożenie deklaracji PCC-3 i uiszczenie podatku.
Jak złożyć deklarację PCC-3?
Deklarację PCC-3 składa się elektronicznie do właściwego urzędu skarbowego. Termin na dokonanie tej czynności to 14 dni od chwili dokonania czynności, czyli od dnia zawarcia umowy lub uchwały o zmianie kapitału.
Warto pamiętać, że w przypadku niedopełnienia obowiązku urząd skarbowy może nałożyć sankcje finansowe.
Porada eksperta WGTAX
„Wielu przedsiębiorców koncentruje się na rejestracji spółki i sprawach organizacyjnych, a zapomina o obowiązku złożenia deklaracji PCC-3. Tymczasem niezłożenie jej w terminie 14 dni może prowadzić do odpowiedzialności karno-skarbowej. Rekomendujemy, aby już w momencie podpisania aktu notarialnego w umowie spółki przygotować komplet dokumentów do wysyłki. Dzięki temu unikniesz niepotrzebnych problemów i dodatkowych kosztów”.
Profesjonalne wsparcie księgowe dla Twojej spółki
Jeśli szukasz biura rachunkowego, które kompleksowo zajmie się prowadzeniem księgowości Twojej spółki i zadba o wszystkie kwestie podatkowe – w tym rozliczenia związane z podatkiem PCC – skorzystaj z oferty WG Tax.
Nasz zespół specjalistów oferuje pełną księgowość dla spółek z o.o. Wspieramy przedsiębiorców zarówno przy zakładaniu spółek, jak i w bieżącej obsłudze finansowo-prawnej. Dzięki doświadczeniu i indywidualnemu podejściu zapewnimy Ci bezpieczeństwo podatkowe oraz oszczędność czasu, abyś mógł skupić się na rozwoju swojego biznesu.
Podsumowanie
Podatek PCC od umowy spółki to obowiązek, którego nie można pominąć. Obejmuje zarówno zawarcie umowy spółki osobowej, jak i kapitałowej, a także jej zmiany skutkujące zwiększeniem majątku spółki.
- W przypadku spółki z o.o. oraz innych spółek kapitałowych podatek wynosi 0,5% od wartości kapitału zakładowego spółki kapitałowej.
- W przypadku spółki cywilnej i innych spółek osobowych – 0,5% od wniesionych wkładów.
- Obowiązek podatkowy powstaje w chwili dokonania czynności i należy złożyć deklarację PCC-3 w ciągu 14 dni.
Znajomość zasad opodatkowania PCC pozwala nie tylko uniknąć sankcji, ale też zoptymalizować procesy związane z rejestracją i finansowaniem spółki. Wybierz pełną księgowość dla spółek z o.o. w biurze rachunkowym WGTAX!
FAQ – najczęściej zadawane pytania
1. Kiedy powstaje obowiązek zapłaty podatku PCC przy umowie spółki?
Obowiązek podatkowy powstaje z dniem zawarcia umowy spółki – czyli w momencie zawarcia umowy spółki lub chwili dokonania czynności na terytorium Polski. Od tego dnia spółka ma 14 dni na złożenie deklaracji PCC-3 i uregulowanie należności.
2. Kto płaci PCC w przypadku zawarcia umowy spółki z o.o.?
W przypadku zawarcia umowy spółki z o.o., czyli spółki kapitałowej, podatnikiem PCC jest spółka. Podatek oblicza się od wartości kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku zakładania spółki.
3. Jakie znaczenie ma siedziba spółki dla opodatkowania PCC?
Umowa spółki oraz jej zmiana podlegają opodatkowaniu, jeżeli w chwili dokonania czynności siedziba tej spółki znajduje się na terytorium Polski. W przypadku spółki kapitałowej liczy się także, czy rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej nie znajduje się w innym państwie członkowskim UE.
4. Czy spółka osobowa również musi płacić PCC?
Tak. Opodatkowanie PCC umowy spółki dotyczy także spółek osobowych. Podstawę opodatkowania PCC stanowi wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku zakładania spółki. Jeżeli spółka nie jest jeszcze wpisana do KRS, obowiązek zapłaty podatku spoczywa solidarnie na wspólnikach działających w imieniu spółki.
5. Czy zmiana umowy spółki podlega PCC?
Tak. Umowy spółki i ich zmiany podlegają opodatkowaniu podatkiem PCC, jeżeli powodują np. podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej lub zwiększenie majątku spółki osobowej.
6. Jakie czynności jeszcze podlegają PCC w spółkach?
Oprócz umowy spółki oraz jej zmiany PCC dotyczy również m.in. umowy pożyczki, wniesienia do spółki rzeczy lub praw majątkowych oraz umowy sprzedaży nieruchomości.
7. Co jeśli spółka nie złoży deklaracji PCC-3?
Niedopełnienie obowiązku odprowadzenia podatku PCC w terminie może skutkować sankcjami skarbowymi. Dlatego przedsiębiorca powinien pamiętać, że pcc spoczywa na spółce już od dnia zawarcia umowy.
